Jakie korzyści dla matki i dziecka przynosi poród siłami natury?
26/03/2021
- Poród
26/03/2021
Wiele kobiet obawia się porodu siłami natury. Ich lęk wiąże się przede wszystkim z silnym bólem, ale także ryzykiem komplikacji czy spadkiem atrakcyjności. Prawda jest jednak taka, że jeśli nie ma wskazań do rozwiązania ciąży cesarskim cięciem, to właśnie poród siłami natury jest najbezpieczniejszą i najlepszą metodą rodzenia, jaką możemy zapewnić zarówno sobie, jak i maleństwu1,2. Jakie korzyści przynosi poród siłami natury? W jakich sytuacjach poród naturalny jest niemożliwy i dla bezpieczeństwa swojego oraz dziecka należy poddać się cesarskiemu cięciu?
Wiele przyszłych mam uważa, że naturalny poród jest ciężkim doświadczeniem nie tylko dla nich, ale także dla płodu, który musi przecisnąć się przez wąski kanał rodny. Prawda jest jednak taka, że to „przeciśnięcie” przynosi dziecku wiele korzyści. Po pierwsze są to dla niego warunki stresowe, w których wydzielają się hormony ułatwiające adaptację w pierwszych minutach życia. Co ważniejsze, w ciasnym kanale dochodzi do ucisku klatki piersiowej dziecka i wskutek tego do wydostania się z jego dróg oddechowych części zalegającego płynu owodniowego, co nie tylko znacząco ułatwia pierwszy wdech, ale także zmniejsza ryzyko wystąpienia poporodowych zaburzeń oddychania. Poród siłami natury pozwala więc dziecku niejako przygotować się do życia w środowisku zewnętrznym, podczas gdy noworodek w przypadku cesarskiego cięcia trafia do tego środowiska w sposób nagły1,2.
Kolejną istotną korzyścią dla dziecka po porodzie siłami natury jest to, że mama praktycznie już w pierwszych minutach, a na pewno godzinach, jest w stanie karmić je piersią. Pamiętajmy, że w ciągu pierwszych godzin po porodzie gruczoły piersiowe produkują tzw. wydzielinę przedmleczną, czyli siarę. Jest ona bogatym źródłem nie tylko substancji odżywczych, ale też przeciwciał odpornościowych, które będą miały ogromne znaczenie w zwalczaniu drobnoustrojów chorobotwórczych w pierwszych miesiącach życia. Po cesarskim cięciu mama przez kilka godzin zostaje unieruchomiona w łóżku po to, aby zminimalizować ryzyko powikłań, a ponadto ze względu na zastosowane znieczulenie nie może karmić piersią, w związku z czym opóźnia się moment rozpoczęcia karmienia1,2,3.
Cesarskie cięcie jest zabiegiem operacyjnym, który niesie za sobą ryzyko powikłań. Należy to uświadomić wszystkim kobietom, które chcą się mu poddać bez istotnych wskazań medycznych. Po porodzie siłami natury młoda mama praktycznie od razu jest w stanie wstawać, chodzić i opiekować się maleństwem. Znacznie szybciej może podjąć aktywność fizyczną , co pozwala jej powrócić do formy sprzed ciąży. Pacjentka po cesarskim cięciu boryka się przez kilka dni z dolegliwościami bólowymi rany pooperacyjnej i musi prowadzić zachowawczy tryb życia, aby zapobiec powikłaniom1,2,3.
W wyniku cesarskiego cięcia może dojść do uszkodzenia układu moczowego oraz zapalenia błony śluzowej macicy. Jednak najczęstszym i potencjalnie groźnym powikłaniem są krwotoki występujące zarówno podczas jak i po zabiegu. Ponadto może wystąpić utrudnienie gojenia się rany pooperacyjnej i jej zakażenie. Wzrasta także ryzyko poważnej choroby, jaką jest zakrzepica żylna – tzw. żylna choroba zakrzepowo-zatorowa1,2,3.
Urodzenie dziecka drogą cesarskiego cięcia w większości przypadków wymusza rozwiązywanie kolejnych ciąż tym samym sposobem ze względu na zwiększone ryzyko pęknięcia macicy w miejscu blizny po uprzednim nacięciu1,2.
W jakich sytuacjach niemożliwe jest naturalne rozwiązanie ciąży?
Czasem poród naturalny jest bardzo ryzykowny dla życia matki i dziecka. Cesarskie cięcie jest bezdyskusyjnie konieczne w sytuacji, gdy istnieją ku niemu wskazania medyczne. Można przeprowadzić cięcie planowe, jeśli z góry wiadomo, że poród siłami natury będzie niemożliwy lub szczególnie niebezpieczny. Wśród takich wskazań można wymienić np. nieprawidłowe położenie płodu, wady macicy, dużą masę ciała i wymiary płodu względem wymiarów miednicy matki – tzw. niewspółmierność porodową, a także występowanie poważnej choroby matki lub płodu np. wada serca2,3,4.
Z drugiej strony mamy do czynienia ze wskazaniami nagłymi i pilnymi, które pojawiają się w momencie porodu siłami natury. Wymagają one zmiany sposobu rozwiązania na cesarskie cięcie. Są to np. objawy zagrożenia życia i zdrowia płodu, pęknięcie macicy, wypadnięcie pępowiny, przedwczesne oddzielenie łożyska czy inne jego patologie2,3,4.
Opracowano na podstawie:
1. https://ciaza.mp.pl/porod/72059,ciecie-cesarskie-na-zyczenie (dostęp 04.11.2020)
2. G.H. Brębowicz, Położnictwo i ginekologia, tom 1, wyd. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020, s. 466-482, 490, 533–540
3. I. Mylonas, K. Friese, Indications for and Risks of Elective Cesarean Section, „Deutsches Ärzteblatt International”, 2015 Jul 20;112(29-30):489-95
4. Uzgodnione stanowisko American College of Obstetricians and Gynecologists i Society for Maternal-FetalMedicine, https://www.mp.pl/ginekologia/poloznictwo/120410,wskazania-do-pierwszorazowego-ciecia-cesarskiego, (dostęp 04.11.2020)