Zapominasz o umówionych wizytach do lekarza, nie możesz skupić się na czytaniu książki czy oglądaniu filmu, jesteś roztargniona i rozkojarzona? To tylko kilka z wielu objawów, których doświadczają kobiety w ciąży. Baby brain, bo to o nim mowa, to zaburzenia poznawcze charakterystyczne dla ponad połowy ciężarnych, mogące znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie przyszłej mamy. Jak sobie radzić z „amnezją ciążową”?
Spis treści:
Baby brain - co to jest?
Ciąża to bez wątpienia wyjątkowy, emocjonujący czas w życiu każdej kobiety. Przyszłym mamom towarzyszy szereg zmian zachodzących w ich ciele, ale także tych związanych z emocjami i psychiką. Dla części ciężarnych jest to okres przepełniony radością, który będą wspominały jako jedną z najpiękniejszych chwil w życiu. Inne panie przez dziewięć miesięcy zmagają się z licznymi dolegliwościami – wśród całej gamy objawów pojawiających się już w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu znajdują się m.in. kłopoty z pamięcią i uwagą.
Baby brain to termin odnoszący się do zaburzeń funkcji poznawczych w ciąży. Objawia się on osłabieniem zdolności zapamiętywania informacji, zaburzeniami koncentracji oraz rozkojarzeniem. Niektóre przyszłe mamy częściej niż zwykle bywają zamyślone, mają też gorszą koordynację ruchową i orientację przestrzenną.
Kobieta dotknięta tzw. amnezją ciążową:
- miewa zaniki pamięci (np. zapomina o zaplanowanych wcześniej zadaniach czy ważnych wydarzeniach),
- nie może się skupić,
- ma trudności z podejmowaniem decyzji,
- brakuje jej słów, aby stworzyć wypowiedź, zdarzają się jej przejęzyczenia,
- bywa roztargniona, zdezorientowana.
Przyczyny baby brain
Choć objawy związane z baby brain zgłasza od 50 do 80% kobiet ciężarnych, naukowcy w dalszym ciągu nie mają pewności, jakie są jego przyczyny. Wśród najczęściej pojawiających się koncepcji znajdują się:
- Zmiany hormonalne – część badań naukowych sugeruje, że gwałtowne wahania hormonalne mogą wywoływać zmiany strukturalne w obszarach mózgu odpowiedzialnych za pamięć, koncentrację, język czy uwagę.
- Stres i bezsenność – lęk, niepokój oraz niewysypianie się mają niekorzystny wpływ na codzienne funkcjonowanie niezależnie od płci czy wieku – mogą zatem dotyczyć także ciężarnych. To właśnie w silnym napięciu emocjonalnym i zaburzeniach snu, które towarzyszą przyszłym mamom, niektórzy badacze upatrują przyczyn baby brain.
- Zaburzenia nastroju – naukowcy zwracają uwagę, że częstotliwość występowania depresji u kobiet w ciąży oraz po porodzie znacząco wzrosła w ostatnich latach. Obniżenie nastroju wpływa z kolei destrukcyjnie na jakość życia kobiety i może być przyczyną występowania problemów z pamięcią i upośledzenia innych funkcji poznawczych.
Jak sobie radzić z amnezją ciążową?
Wiele kobiet czuje się zdezorientowanych i zaniepokojonych, gdy dostrzega u siebie objawy baby brain. Przyszłe mamy obawiają się o to, czy będą w stanie normalnie funkcjonować i wykonywać swoją pracę zawodową. Warto podkreślić, że naukowcy zwracają uwagę na fakt, że omawiane zaburzenia funkcji kognitywnych są w zdecydowanej większości przypadków widoczne wyłącznie dla samych ciężarnych oraz najbliższych członków rodziny i nie wpływają na zdolności intelektualne i efektywność.
Niemniej jednak warto zastosować kilka prostych trików, dzięki którym funkcjonowanie przyszłej mamy doświadczającej amnezji ciążowej stanie się łatwiejsze:
- Korzystaj z kalendarza – zapisuj wszystkie ważne daty, informacje, wydarzenia, nazwiska. Możesz też używać specjalnych aplikacji mobilnych pomagających zarządzać czasem.
- Rób listy zadań – spisuj wszystkie czynności, jakie musisz wykonać w danym dniu, tygodniu oraz miesiącu. Dzięki temu nie zapomnisz o wizycie u lekarza czy ważnej uroczystości rodzinnej.
- Odpoczywaj i unikaj stresu – postaraj się zrelaksować zawsze wtedy, kiedy jest to możliwe. Włącz spokojną muzykę, poczytaj książkę lub obejrzyj ulubiony serial.
- Zadbaj o dobrze zbilansowaną, zdrową dietę – zatroszcz się o to, by w codziennym menu znalazły się produkty zawierające pełnowartościowe białko, węglowodany złożone oraz nienasycone kwasy tłuszczowe. Istotne są także płyny – nie zapominaj o piciu wody!
- Suplementuj witaminy i minerały – zwróć szczególną uwagę na kwas DHA, który wspomaga utrzymanie prawidłowego funkcjonowania mózgu (korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 250 mg DHA dziennie). Dowiedz się więcej na temat suplementu zawierającego wszystkie niezbędne w ciąży substancje, w tym kwas dokozaheksaenowy (DHA): https://mamadha.pl/.
- Pamiętaj o aktywności fizycznej – o ile nie ma przeciwskazań medycznych, kobieta ciężarna może, a nawet powinna, zadbać o umiarkowany, regularny wysiłek fizyczny. Mogą to być długie spacery, joga czy pływanie – ważne, aby czynności te sprawiały Ci przyjemność i odprężały.
- Poproś o pomoc – jeśli jakieś czynności nadmiernie Cię obciążają, nie wahaj się poprosić o pomoc partnera bądź rodzinę w ich wykonaniu.
Bibliografia:
- Horsager-Boehrer, L. Racritz, Is ‘pregnancy brain’ real or just a myth?, „utswmed.org” [online], https://utswmed.org/medblog/pregnancy-brain/, [dostęp:] 23.01.2023.