Jak odżywiać się w ciąży?

Właściwe odżywianie się przez kobietę w ciąży jest niezwykle ważne dla właściwego przebiegu ciąży, rozwoju płodu, a także zdrowia dziecka w ciągu całego jego życia. Z tego względu tak istotne jest, by kobiety, które dopiero rozpoczynają starania o dziecko, przestrzegały zasad zdrowego żywienia. 

• Zbilansowana dieta w ciąży: podstawowe zasady
• Co jeść w ciąży?
• Jakich produktów należy unikać w ciąży?

Zbilansowana dieta w ciąży: podstawowe zasady

W pierwszej kolejności warto wspomnieć, że nawet przestrzeganie wszystkich zasad zdrowego żywienia będzie niewystarczające, jeśli kobieta planująca zajście w ciążę jest uzależniona od palenia papierosów czy picia alkoholu. Na samym początku konieczne jest przede wszystkim zerwanie z nałogiem.

Natomiast jeśli chodzi o samą dietę, kobieta powinna zadbać o to, by była ona jak najbardziej urozmaicona i właściwie zbilansowana, czyli zawierała zarówno pełnowartościowe białko, jak i węglowodany złożone, tłuszcze oraz witaminy i składniki mineralne.

Co jeść w ciąży?

Instytut Matki i Dziecka zaleca, by w ramach urozmaiconej diety stawiać przede wszystkim na pełnoziarniste produkty zbożowe, mleko i produkty mleczne, a także różne źródła białka (nasiona strączkowe, mięso, ryby, jaja) czy tłuszcze roślinne (olej rzepakowy, oliwa). Oprócz tego kobiety planujące ciążę lub już w niej będące powinny również pamiętać o jedzeniu co najmniej 500 g warzyw i 300 g owoców dziennie. Ponadto ważne jest przyjmowanie każdego dnia minimum 2-2,5 l płynów – przy czym najlepiej, by była to głównie woda.

Zgodnie z zasadami EBM (Evidence Based Medicine) zalecane jest suplementowanie podczas ciąży kwasem foliowym, jodem, DHA i witaminą D3 ze względu na duże potwierdzone ryzyko niedoboru tych składników w populacji. Wszystkie wymienione składniki zawiera np. suplement MamaDHA. Jeśli chodzi o suplementację, w niektórych przypadkach konieczne może okazać się również przyjmowanie przez ciężarną dodatkowych składników, w zależności od istniejących niedoborów lub specyficznego ryzyka. Na stronie https://mamadha.pl/dlaczego-kobiety-ciezarne-musza-zazywac-specjalne-suplementy-diety znajdują się zalecenia lekarza dotyczące przyjmowania suplementów w trakcie ciąży.

Jakich produktów należy unikać w ciąży?

Czego ciężarne muszą unikać? Konieczne jest całkowite odstawienie alkoholu i surowych ryb (np. w sushi). Kobieta w ciąży powinna też wyeliminować ze swojej diety typu dania fast food, czyli wysoko przetworzone produkty i całe dania, które są niezwykle kaloryczne, zawierają mnóstwo soli, cukru, a w dodatku nie mają właściwie żadnych wartości odżywczych.

Oprócz tego wskazane jest również ograniczenie spożywania słodyczy, kawy (zalecana jest maksymalnie jedna filiżanka dziennie) czy dodawania soli do potraw.

Należy jednocześnie pamiętać o tym, że oprócz zadbania o właściwą dietę i suplementację ciężarna powinna także monitorować przyrost swojej wagi. Zbyt duży przyrost masy ciała w ciąży zwiększa ryzyko długoterminowej otyłości zarówno u matki, jak i dziecka. Z kolei zbyt niski przyrost zwiększa umieralność, chorobowość okołoporodową i może być przyczyną problemów rozwojowych w okresie dziecięcym. Z tego względu istotne jest, by kobieta w ciąży regularnie kontrolowała przyrost masy podczas każdej wizyty u ginekologa.  

 

Na podstawie:

1. „Poradnik żywienia kobiet w ciąży”, Instytut Matki i Dziecka, http://www.imid.med.pl/images/poradnik-zywienia-dla-kobiet-w-ciazy.pdf, dostęp 04.10.2022.
2. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących, https://www.ptgin.pl/rekomendacjestanowiska-ptgip, dostęp 04.10.2022.