17. tydzień ciąży – zmiany, USG, brzuch

17. tydzień ciąży to moment, w którym duża część przyszłych mam odczuwa pierwsze ruchy dziecka. Maluch wciąż się rozwija i rośnie coraz szybciej, podobnie jak kobiecy brzuch w związku z powiększającą się macicą. Podczas badania USG można obserwować coraz ciekawsze obrazy, na których mały człowiek łapie pępowinę, zaciska piąstki i robi miny.

Spis treści:

• 17. tydzień ciąży - który to miesiąc?
• Rozwój dziecka w 17. tygodniu ciąży
• Jakie zmiany zachodzą w kobiecym ciele?
• Jakie badania należy wykonać w 17. tygodniu ciąży?

17. tydzień ciąży - który to miesiąc?

17. tydzień ciąży to końcówka czwartego miesiąca i jednocześnie jeden z etapów II trymestru. Dziecko rośnie coraz szybciej, mierzy już około 12–13 centymetrów i waży około 100–140 gramów.

Rozwój dziecka w 17. tygodniu ciąży

Dziecko w 17. tygodniu ciąży swoim wyglądem przypomina już miniaturowego człowieka. Rośnie teraz w bardzo szybkim tempie, przez co niedługo stanie się większe od łożyska. Jego serce bije dwa razy szybciej od serca matki, przepompowując nawet do 30 litrów krwi w ciągu dnia. Ruchy dziecka stają się coraz intensywniejsze, a jego skóra niezmiennie pokryta jest przez meszek płodowy, zwany lanugo.

Maluch zaczyna odczuwać emocje, które są bezpośrednio powiązane z tym, co w danej chwili odczuwa jego mama. Posiada również rozwinięty zmysł dotyku, a na paluszkach pojawiają się paznokcie. Co ciekawe, ma już własne linie papilarne. Płuca i przepona ćwiczą oddychanie, wypychając wypełniający je płyn owodniowy. Maluch także rozwija umiejętność połykania płynu owodniowego. W przypadku, gdy zbyt szybko go połyka, może dostać czkawki, która będzie odczuwana przez mamę. Nie jest to powód do niepokoju – może to się zdarzać nawet kilka razy dziennie. Bez względu na płeć dziecka, w 17. tygodniu zwykle dobrze widać już narządy płciowe. Jest to więc bardzo dobry moment, aby poznać płeć maleństwa podczas badania USG.

Jakie zmiany zachodzą w kobiecym ciele?

Podczas 17. tygodnia ciąży u przyszłej mamy coraz wyraźniej widać krągłości, a jej waga może pokazywać o cztery, a nawet pięć kilogramów więcej niż przed ciążą. Coraz większa macica naciska na sąsiadujące organy, jak pęcherz czy przepona. To z kolei może wiązać się nie tylko z częstszymi wizytami w toalecie, ale i z problemami ze złapaniem oddechu.

Rosnąca macica, a wraz z nią powiększający się brzuch, mogą powodować także lekki ból w dolnej części pleców. Może on utrudniać zasypianie, a także inne codzienne czynności. W takich przypadkach dobrze jest chodzić na spacery i starać się ruszać w inny, bezpieczny sposób. Aktywność w ciąży bardzo dobrze wpływa na samopoczucie kobiety, a także pozwala jej na zachowanie dobrej formy przez cały czas. Kobiety, które zastanawiają się, jak nie przytyć w ciąży, powinny jednak skupić się przede wszystkim na zdrowym odżywianiu, które zarówno im, jak i dziecku dostarczy wszystkich niezbędnych składników. Warto wyeliminować puste kalorie, a na ich miejsce wybierać pełnowartościowe produkty, które są bogate w witaminy i mikroelementy. Jeśli w danym czasie niemożliwe jest uzupełnienie niedoboru któregoś ze składników, na przykład na skutek niepogody, gdy słońce nie jest w stanie pomóc skórze w syntezie witaminy D, warto sięgnąć po odpowiednie suplementy. Takim suplementem diety jest MamaDHA Premium+.

Zmiany w ciele przyszłej mamy zachodzą także w piersiach, których tkanka gruczołowa przygotowuje się do produkcji pokarmu. W wyniku zmian w gospodarce hormonalnej i zwiększenia się ilości krwi w krwiobiegu mogą także puchnąć i krwawić dziąsła, na stopach zaś mogą pojawić się pajączki naczyniowe. Często zdarza się również krwawienie z nosa, nadmierne pocenie się oraz nadwrażliwość brodawek sutkowych. W tym okresie zwykle pojawiają się też różne zachcianki pokarmowe, które w konsekwencji często kończą się wzdęciami, zaparciami i zgagą. Na twarzy mogą pojawić się przebarwienia, a problemy ze snem mogą stać się jeszcze bardziej dokuczliwe. W związku z przeniesieniem środka ciężkości w ciele, na skutek zwiększenia wagi i rosnącego brzucha, częste są również problemy z utrzymaniem równowagi. Należy więc wyjątkowo uważać podczas chodzenia, aby uniknąć upadku.

Jakie badania należy wykonać w 17. tygodniu ciąży?

Podczas 17. tygodnia ciąży nie ma konieczności wykonywania dodatkowych, szczegółowych badań, jeśli nie występują żadne niepokojące objawy. Jeśli jednak po 15. tygodniu nie zostały wykonane badania kontrolne, należy wykonać morfologię krwi, badanie ogólne moczu, cytologię (jeśli nie była wykonana wcześniej), pomiar ciśnienia tętniczego i masy ciała oraz ewentualne badanie wybranych przeciwciał odpornościowych. W 17. tygodniu należy wykonać również amniopunkcję, czyli badanie próbki płynu owodniowego, jeśli wykonane wcześniej USG genetyczne wykazało nieprawidłowości. Powoli można też zacząć myśleć o badaniu USG 3D i 4D. Na nim zobaczysz dokładnie powierzchnię ciała dziecka, jego zachowanie, mimikę i ruchy.

Na podstawie:

1. Michael F. Roizen, Mehmet C. Oz, Zdrowa ciąża. Poradnik kochającej mamy, Gliwice 2012, strony 46–86.
2. Heidi Murkoff, W oczekiwaniu na dziecko,  2010, strony 170–186.
3. Regina Wierzejska, Niedobór witaminy D u ciężarnych polek – czy problem kończy się latem?, https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/niedobor-witaminy-d-u-ciezarnych-polek-czy-problem-konczy-sie-latem/.
4. Poradnik żywienia kobiet w ciąży, opr. Dorota Świątkowska, https://imid.med.pl/images/poradnik-zywienia-dla-kobiet-w-ciazy.pdf.